Kończąc cykl kresowy, w tym jubileuszowym roku upamiętniającym setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, zabieramy uczniów Technikum im. T. Kościuszki ZDZ w podróż po Litwie śladami głównego bohatera twórcy polskiej niepodległości – Józefa Piłsudskiego. Wielkiego polityka, Naczelnika Państwa, pierwszego Marszałka Polski, działacza społecznego i niepodległościowego żołnierza, który miał ogromne zasługi dla naszego narodu przez swoją wieloletnią i bezkompromisową walkę o niepodległość. Współtwórca Niepodległej, zwycięski wódz naczelny i pogromca bolszewików. Opowiadał się za łączeniem haseł socjalistycznych z postulatem niepodległości Polski i przyciąganiem do tej idei szerokich rzesz robotników. Był także wspaniałym ojcem, a dla wielu Pierwszym Dziadkiem Rzeczypospolitej.
Głównym celem wycieczki ,,Śladami Józefa Piłsudskiego” w ramach projektu Niepodległa było oddanie hołdu marszałkowi i zapalenie zniczy przy grobie matki i serca Józefa Piłsudskiego, zwiedzanie cmentarza na wileńskiej Rossie.
Podróż rozpoczęliśmy wczesnym rankiem. Wyruszyliśmy w długą drogę, której pierwszym celem było uzdrowisko Druskienniki. Jest to jedno z miejsc na Litwie związane nierozerwalnie z Józefem Piłsudskim. Kurort swą międzynarodową popularność zawdzięcza osobie marszałka, tutaj Piłsudski odpoczywał.
Później obiadokolacja, a następnie przejazd kolejką linową nad Niemnem na wysokości 45 metrów. Podczas podróży przez okna gondoli można było podziwiać z „lotu ptaka” niezwykłe lasy uzdrowiska, zakola rzeki Niemen oraz wspaniałą panoramę miasta. Zmęczeni ale w dobrych humorach udaliśmy się do hotelu. Mimo późnej pory poszliśmy na wieczorne zwiedzania miasta.
Następnego dnia celem wycieczki były litewskie Troki. Zaczęliśmy od zwiedzania gotyckiego zamku na wyspie i spaceru wzdłuż ulicy Karaimskiej. Uczniowie poznali kulturę Karaimów, najmniejszej litewskiej mniejszości narodowej. Odwiedziliśmy letnią rezydencję J. Piłsudskiego - wieś Pikieliszki. Marszałek chętnie tu spędzał długie letnie urlopy, podczas których dużo czytał, łowił ryby, jeździł do pobliskiego Wilna, spotykał się z legionistami. Obecnie mieści się tu biblioteka. Zułów to kolejne miejsce, które odwiedzili uczniowie- miejsce urodzin Józefa Piłsudskiego. Kolejny etap wycieczki upłynął pod znakiem Wilna.
Wilno - kolebka romantyzmu polskiego. Tu mieszkali, uczyli się i tworzyli A. Mickiewicz, J. Słowacki, J. I. Kraszewski. Uczniowie zwiedzanie rozpoczęli od wizyty na cmentarzu na Rossie, gdzie znajduje się wiele grobowców, w których pochowano ważne dla polskiej historii i kultury postacie. Najważniejszy grób Rossy, przy mogiłach poległych legionistów – przykryty płytą z czarnego wołyńskiego granitu - spoczywa serce Marszałka Józefa Piłsudskiego u stóp trumny ze szczątkami Jego Matki. Na płycie grobowej widnieje lakoniczny napis: MATKA I SERCE SYNA, nie ma nazwiska, ale każdy Polak przybywający na Rossę wie, kto w tym miejscu jest pochowany. Uczniowie dłuższą chwilę spędzili przy grobie matki i serca J. Piłsudskiego.
W ciszy i zadumie młodzież oddała mu czesć, zapaliła znicze. Przywiezione przez uczniów symbole narodowe w postaci chorągiewek biało czerwonych i pozostawienie ich na mogile marszałka, dała uczniom ogromne poczucie spełnionego obowiązku jako Polaka i patrioty.
Chwilą refleksji i zadumy dla wszystkich zgromadzonych przy pomniku było czytanie prze uczniów biografii marszałka, przedstawienie go jako człowieka walczącego o wolność i niepodległość swojej Małej Ojczyzny Polski, a także recytacja wiersza, który wyryty jest na płycie pomnika.
Do starego cmentarza na Rossie przylega mały cmentarzyk wojskowy. Spoczywają tu żołnierze polscy polegli w walkach o Wilno. Z Rossy udaliśmy się pod jedyną ocalałą bramę miejską – Ostrą Bramę, gdzie znajduje się słynący cudami i będący obiektem pielgrzymek obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej. Idąc ulicą Ostrobramską, uczestnicy wycieczki wstąpili na chwilę do Cerkwi Św. Ducha, by podziwiać jej rokokowy wystrój. Największe wrażenie na wszystkich wywarł relikwiarz, w którym spoczywają szczątki trzech prawosławnych świętych męczenników: Jana, Eustachego i Antoniusza.
Spacerowaliśmy po rynku starówki wileńskiej, który ma kształt leja. Tu w dawnych czasach znajdowało się centrum Wilna. Tuż obok przy klasztorze Bazylianów mieści się mickiewiczowska cela, w której więziony wieszcz napisał III część Dziadów. Dalej wędrowaliśmy poprzez wileńskie Stare Miasto do Uniwersytetu Wileńskiego poprzez dzielnicę żydowską i zakamarki pełne mickiewiczowskich pamiątek do Katedry Wileńskiej.
Czas wolny spędziliśmy na zwiedzaniu pobliskich sklepików z pamiątkami, robieniu pamiątkowych zdjęć. Późnym wieczorem opuściliśmy Wilno. Wycieczka była bardzo udana, sporo zobaczyliśmy i mimo zimna humory nam dopisywały. Nad ranem zmęczeni dotarliśmy do domu. Wrażenia niezapomniane. Wszyscy z chęcią odwiedziliby ten kraj jeszcze raz.
Myślę, że taki sposób edukacji młodego pokolenia przybliży młodzieży postać marszałka wielkiego narodowego Polaka, męża stanu i najważniejszego z ,,ojców-założycieli” II Rzeczpospolitej, który walczył w imię wolności i niepodległości za naszą wolność. Z polską tradycją i historią, inspirowanie uczniów do dbania o miejsca pamięci, nie tylko w kraju ale również za granicą, przypominanie o okolicznościowych historycznych wydarzeniach oraz budowanie więzi międzypokoleniowych, to były główne cele projektu ,,Rok dla Niepodległej Małej Ojczyzny”.
Grażyna Marchwiany
